در اين درس به بررسي ضماير ملكي در زبان روسي مي پردازيم. ضماير ملكي ضمايري هستند كه در جمله مالكيت يك اسم بر ديگري را نشان ميدهند. براي درك بهتر ضماير ملكي به مثال زير توجه كنيد:
اين كتابِ حميد است. كتاب حميد سبز رنگ است.
براي جلوگيري از تكرار دائمي مالكيت حميد بر كتاب ميتوانيم از ضمير ملكي استفاده كنيم. در زبان فارسي ما ضمير ملكي نداريم پس معمولا از ضماير شخصي به همراه كسره مالكيت براي نشان دادن نقش ضمير ملكي استفاده مي كنيم. با اضافه كردن ضمير به مثال بالا جمله به اين صورت در مي آيد.
اين كتابِ حميد است. كتابِ او سبز رنگ است.
در صورتي كه با زبان انگليسي آشنا باشيد احتمالا ضماير ملكي در اين زبان براي شما آشنا خواهد بود. ضمايري مانند “my, your, his …”. در زبان روسي بر خلاف زبان انگليسي و فارسي ما با حالت ها يا پادژها هم در مورد ضماير درگير خواهيم بود پس ضمير يك وجه ديگر هم خواهد داشت و آن حالت ضمير است. در نتيجه ما براي هر شخص از يك ضمير شش شكل متفاوت با توجه به حالت آن خواهيم داشت. البته مهمترين دسته از ضماير ملكي ضماير ملكي فعلي هستند كه در جدول زير با آنها آشنا مي شويم.
ضمير شخصي | ضمير ملكي |
я | мой |
ты | твой |
он | его |
она | её |
оно | его |
мы | наш |
вы | ваш |
они | их |
نكته بسيار مهم در رابطه با ضماير ملكي در زبان روسي وابستگي آنها به اسمي است كه به آن نسبت داده مي شوند. برخلاف فارسي و انگليسي در زبان روسي ضمير ملكي تحت تاثير خصوصياتي مثل جنسيت، تعداد و حالت اسم بعد از خود مي شود. به مثال هاي زير توجه كنيد:
Это мой паспорт. (مذكر مفرد / اين گذرنامه من است.)
Это моя лампа. (مونث مفرد / اين چراغ من است.)
Это мои билеты. (مذكر جمع / اينها بليطهاي من هستند.)
همانطور كه در مثال مشخص است ضمير ملكي мой در حالت مونث و جمع اسم بعد از خود شكل هاي متفاوتي پيدا كرده.
در زبان روسي يك ضمير خاص ملكي نيز با نام ضمير انعكاسي ملكي وجود دارد. ضمير انعكاسي ملكي свой زماني در جمله استفاده مي شود كه ضمير ملكي به فاعل جمله اشاره كند. استفاده از اين ضمير معمولا از نظر معني تفاوت چنداني با ضمير ملكي عادي ندارد (در سوم شخص معمولا معاني يكسان نيست). به مثال هاي زير توجه كنيد:
Я люблю мою собаку. = Я люблю свою собаку.
(من سگ خودم را دوست دارم = من سگم را دوست دارم)
Ты любишь твою собаку? = Ты любишь свою собаку?
(آيا تو سگ خودت را دوست داري؟ = آيا تو سگت را دوست داري؟)
Мы любим нашу собаку. = Мы любим свою собаку.
(ما سگ خودمان را دوست داريم. = ما سگمان را دوست داريم.)
جداول ضماير ملكي
همانطور كه گفته شد در زبان روسي ضماير ملكي با توجه به خصوصيات اسمي كه به آن نسبت داده مي شوند تغيير مي كنند. در نتيجه براي هر ضمير ملكي در فارسي بايد جدولي از معادل ها در روسي داشت. البته در سوم شخص مفرد و جمع ضماير صرف نمي شوند و مشابه حالت ملكي (genitive) از ضمير شخصي هستند. همچنين توجه داشته باشيد كه در حالت مفعولي مستقيم يا Accusative ضمير با توجه به قوانين جاندار با بي جان بودن اسم مشخص مي شود در ادامه مي توانيد جداول مربوط به ضماير ملكي در زبان روسي را ببنيد:
مال من |
||||
حالت |
مفرد |
جمع | ||
مذكر | خنثي | مونث | ||
فاعلي – Nom | мой | моё | моя | мои |
مالكي – Gen | моего | моей | моих | |
مفعولي غير مستقيم – Dat | моему | моей | моим | |
مفعولي مستقيم – Acc |
Nom/Gen (بسته به جاندار و بي جان بودن اسم) |
моё | мою |
Nom/Gen (بسته به جاندار و بي جان بودن اسم) |
ابزاري – Ins | моим | моей | моими | |
حرف اضافه – Prep | моём | моей | моих |
مال تو |
||||
حالت |
مفرد |
جمع | ||
مذكر | خنثي | مونث | ||
فاعلي – Nom | твой | твоё | твоя | твои |
مالكي – Gen | твоего | твоей | твоих | |
مفعولي غير مستقيم – Dat | твоему | твоей | твоим | |
مفعولي مستقيم – Acc |
Nom/Gen (بسته به جاندار و بي جان بودن اسم) |
твоё | твою |
Nom/Gen (بسته به جاندار و بي جان بودن اسم) |
ابزاري – Ins | твоим | твоей | твоими | |
حرف اضافه – Prep | твоём | твоей | твоих |
مال ما |
||||
حالت |
مفرد |
جمع | ||
مذكر | خنثي | مونث | ||
فاعلي – Nom | наш | наше | наша | наши |
مالكي – Gen | нашего | нашей | наших | |
مفعولي غير مستقيم – Dat | нашему | нашей | нашим | |
مفعولي مستقيم – Acc |
Nom/Gen (بسته به جاندار و بي جان بودن اسم) |
наше | нашу |
Nom/Gen (بسته به جاندار و بي جان بودن اسم) |
ابزاري – Ins | нашим | нашей | нашими | |
حرف اضافه – Prep | нашем | нашей | наших |
مال شما |
||||
حالت |
مفرد |
جمع | ||
مذكر | خنثي | مونث | ||
فاعلي – Nom | ваш | ваше | ваша | ваши |
مالكي – Gen | вашего | вашей | ваших | |
مفعولي غير مستقيم – Dat | вашему | вашей | вашим | |
مفعولي مستقيم – Acc |
Nom/Gen (بسته به جاندار و بي جان بودن اسم) |
ваше | вашу |
Nom/Gen (بسته به جاندار و بي جان بودن اسم) |
ابزاري – Ins | вашим | вашей | вашими | |
حرف اضافه – Prep | вашем | вашей | ваших |
مال يكي |
||||
حالت |
مفرد |
جمع | ||
مذكر | خنثي | مونث | ||
فاعلي – Nom | свой | своё | своя | свои |
مالكي – Gen | своего | своей | своих | |
مفعولي غير مستقيم – Dat | своему | своей | своим | |
مفعولي مستقيم – Acc |
Nom/Gen (بسته به جاندار و بي جان بودن اسم) |
своё | свою |
Nom/Gen (بسته به جاندار و بي جان بودن اسم) |
ابزاري – Ins | своим | своей | своими | |
حرف اضافه – Prep | своём | своей | своих |
مال او / آنها |
|||
حالت | مال او | مال آنها | |
فاعلي – Nom | его | её | их |
مالكي – Gen | его | её | их |
مفعولي غير مستقيم – Dat | его | её | их |
مفعولي مستقيم – Acc | его | её | их |
ابزاري – Ins | его | её | их |
حرف اضافه – Prep | его | её | их |
منبع:b-amooz.com